Sportverslaving heeft een naam: bigorexia. Het is een echte verslaving aan lichaamsbeweging. Zoals elke verslaving, kan deze “ziekte” gevaarlijk zijn.
Sportverslaving of bigorexia is een ziekte die sinds 2011 door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt erkend, maar die nog weinig bekend is bij het publiek. Zowel top- als amateursporters kunnen er last van hebben. Ze zijn allemaal verslaafd geraakt als gevolg van buitensporig sporten.
Een stap verder gaan
Veel sporters stellen zichzelf graag doelen, om het altijd beter te doen, om altijd verder te gaan. Volgens het Inpes (Nationaal Instituut voor preventie en gezondheidsvoorlichting) wordt “verslaving aan sport beschouwd als een echte gedragsverslaving, net als verslaving aan gokken, aan internet, aan werk (workaholisme), aan eten (boulimia) of aan winkelen (dwangmatige aankopen)”.
Sport, hun drug
Iedereen weet dat sport endorfines (het gelukshormoon) vrijmaakt in de hersenen (vanuit de hypothalamus en de hypofyse): deze geven een gevoel van extase, lichtheid, kracht, welzijn en geluk. Deze endorfines hebben vergelijkbare effecten als morfine of opium. Zij geven sporters een goed gevoel over zichzelf en nog beter over hun favoriete sport. Om deze endorfine vrij te maken, moet het lichaam minstens 30 tot 45 minuten sporten.
De sensaties die worden ervaren door het vrijkomen van endorfine kunnen worden beschouwd als de sensaties die worden ervaren na het innemen van een drug. Het verschil is dat ze heilzaam zijn voor het lichaam. En er is geen lichamelijk afhankelijkheidseffect (zoals bij drugs). Maar we kunnen praten over psychologische verslaving.
Een persoon met bigorexia zal sport voor alles stellen. Voor haar is sport de ultieme prioriteit. Er moet echter voor worden gezorgd dat dit niet belangrijker wordt dan het beroeps- of privé-leven, want de gevolgen kunnen ernstig zijn.
Een euforisch effect
Atleten beschrijven hun toestand als een van grote euforie, een gevoel van extreme kracht. Lange afstand lopers praten over verslaving aan sport als extase! Het is een toestand van kalmte en sereniteit die aanhoudt na de inspanning en een diep gevoel van welzijn en trots geeft.
Op een dag zei mijn broer, een triatleet en fan van de Iroman, tegen mij: ” Ik vind het leuk dat ik iets kan doen wat andere sporters niet noodzakelijk kunnen doen. Het geeft me een gevoel van bestaan, te slagen in grote evenementen, het is een manier om mezelf te bewijzen dat ik ertoe in staat ben. En bovenal om iets te doen waarvan ik dacht dat ik het nooit zou kunnen. Het is opwindend. “
Een anxiolytisch effect
Het beoefenen van een sport maakt het hoofd leeg: je denkt alleen om uit te blinken in de inspanning en je zet je persoonlijke problemen, je problemen op het werk, je ergernissen in het algemeen opzij. Zo hebben grote atleten theoretisch minder last van stress dan anderen. Maar om stress te verlichten, is het nodig om minstens 20 minuten op 70% van je hartslag te trainen. De effecten kunnen tot 6 uur na de geleverde inspanning aanhouden.
Pijnstillend en anti-vermoeidheids effect
Het vrijkomen van endorfines heeft nog een ander belangrijk positief effect: het verhoogt de pijndrempel die het lichaam van de sporter moet doorstaan. Hierdoor voelen sporters minder of geen pijn in hun spieren of pezen. Maar wees voorzichtig, want dit kan ook bepaalde tekenen van een hartaanval maskeren, en de gevolgen kunnen ernstig en zelfs fataal zijn. Endorfine beperkt kortademigheid en het gevoel van uitputting door de hart- en ademhalingsfuncties te matigen.
De meest endorfine-producerende sporten
Joggen, fietsen, zwemmen, sneeuwschoenwandelen of langlaufen, fitness, steppen, zaalsporten, voetbal, basketbal, handbal, atletiek.
Sport, hun verslaving
Psychologische afhankelijkheid is echt. Sportverslaafden kunnen niet zonder, en als ze geblesseerd raken en moeten stoppen, is dat een ramp. Sporters voelen zich slecht over zichzelf, zijn in een staat van terugtrekking, zijn prikkelbaar en kunnen onaangenaam zijn wanneer zij normaal niet onaangenaam zijn.
Benoît, een geblesseerde triatleet, blijft fietsen, ook al hebben zijn artsen hem gevraagd te rusten, maar dat kan hij al maanden niet meer. Van buitenaf is het moeilijk te begrijpen, want je vraagt je misschien af hoe je uiteindelijk je gezondheid in gevaar kunt brengen door niet naar het advies van gezondheidswerkers te luisteren! Deze atleten kunnen niet anders dan flirten met de grenzen en luisteren niet naar hun lichaam. Hun verslaving aan sport is sterker dan al het andere.
Sport, hun verslaving
Pas op, dit is geen algemeenheid, maar veel mensen met bigorexia hebben ook daarmee gepaard gaande eetstoornissen. Deze mensen zijn vaak op zoek naar het perfecte lichaam. Ze willen afvallen en hun lichaam vorm geven, een laag gewicht hebben. Bigorexia wordt vaak geassocieerd met orthorexia, d.w.z. een hardnekkig verlangen om alleen gezond voedsel te eten en voedsel dat als ongezond wordt beschouwd, af te wijzen.
Pas op voor gevaar!
Mensen met bigorexia hebben de neiging om steeds meer te doen en zich bezig te houden met activiteiten die als buitensporig worden omschreven. Deze mensen overwinnen de pijn en het gevoel van uitputting. Het probleem is dat het lichaam zijn grenzen heeft en, eenmaal bereikt, moet men blessures en zwakheden verwachten en dan is het drama. Stel je een sportverslaafde voor die moet stoppen om zichzelf te behandelen… Bigorexia kan leiden tot spierverrekkingen, peesontstekingen, chronische vermoeidheid, maar ook tot hartaanvallen. Een ander negatief punt is dat intensieve sportbeoefening het gezicht uitholt, oxideert en de lichaamscellen voortijdig veroudert.
Laat het niet zover komen!
Als u zich realiseert dat u zich in deze situatie bevindt, onderneem dan actie! Overleg is nodig om de sport te kunnen blijven beoefenen, maar wel op een redelijke en verstandige manier. Want in dit stadium is sport niet langer een plezier, maar een noodzaak.
Getuigenis: de vrouw van een sportverslaafde
“Ik kan zonder vrees voor represailles zeggen dat mijn man, Jean-Philippe, op de hoogte is van sportverslaving, maar kan ik zeggen dat hij bigorexia heeft, ik weet het niet en ik denk het ook niet. Het is duidelijk dat hij geen dag kan zonder te sporten (één of twee keer per dag). Of het nu zonnig, regenachtig of winderig is, als hij iets gepland had, zou niets hem doen terugkrabbelen. Het is gewoon indrukwekkend omdat ik soms moeilijk kan begrijpen waar hij de kracht, de moed en het verlangen vandaan haalt… Aan de andere kant houdt hij van de goede dingen in het leven en weet hij ervan te genieten en heeft hij geen eetstoornis.“
Geschiedenis
Op zondag 30 juni vond de Frankfurter Iroman plaats. Voor degenen die het niet weten, het is een evenement waarbij 3,8 km wordt gezwommen, 185 km wordt gefietst en een marathon, of 42,2 km wordt gelopen. Tegen die tijd was de hittegolf in volle gang en de spanning bij de start was merkbaar. De 2500 atleten stonden onder druk en dat was voelbaar. Het weer was zo ongeschikt dat 500 deelnemers de eindstreep niet haalden.
We kwamen de dag ervoor in Frankfurt aan, om ons te installeren en voor te bereiden. s Nachts was Jean-Philippe het slachtoffer van een dom voorval, hij verzwikte zijn enkel op het tapijt van de badkamer van het hotel waar we logeerden. Zijn enkel brak en hij had een ernstige verstuiking. Zijn voorbereiding had 5 maanden geduurd en hij zag zichzelf daarvoor niet opgeven.
Velen zouden dat gedaan hebben en het zou normaal geweest zijn. Hij deed het niet… zijn enkel zwol op en werd blauw en om 4 uur stond hij nog op om naar de start te gaan. Het zwemmen was moeilijk, het fietsen helemaal niet en de marathon was een ware beproeving. Ondanks alles weerhielden de hitte en de pijn in zijn lichaam hem er niet van zijn Iroman te voltooien in 12:57, hoewel hij gehoopt had in ongeveer 11 uur te beëindigen.
Hij beëindigde de race dankzij zijn mentale weerbaarheid. Was het redelijk om te beginnen? Natuurlijk niet. Maar het lukte hem, en het Rode Kruis-team dat hem aan de finish oppikte om hem eerste hulp te verlenen, was verbaasd dat hij deze lange en zware beproeving met zulke verwondingen had doorstaan. Dit is wat een sportgek kan doen om zijn passie na te jagen. Niet redelijk voor sommigen! Bewonderenswaardig voor anderen! Dit is waar sportverslaving toe kan leiden!
